COVID-19 salgınıyla mücadele
etmenin ve ülke çapında toplulukları tamamen yeniden açmanın önündeki en büyük
engellerden biri, toplu hızlı testlerin mevcudiyetidir. Kimin enfekte
olduğunu bilmek, hem politika yapıcılar hem de vatandaşlar için virüsün
potansiyel yayılması ve tehdidi hakkında değerli bilgiler sağlayacaktır.
İnsanlar sonuçları için birkaç
gün veya laboratuvar testlerinin işlenmesinde bir birikim olduğunda daha uzun
süre beklemek zorundadır. Ve durum, enfekte kişilerin çoğunun hafif
semptomları olması veya hiç semptom göstermemesi, ancak yine de virüsü taşıyıp
yaymasıyla daha da kötüleşiyor.
Bugünlerde gündemde hep aşı
konusu var. Ve güzel gelişmeler var. Ama şu unutulmamalı ki; hızlı test ve
tedavi de pandemi ile mücadelede çok önemlidir.
Özellikle hızlı ve
yaygınlaştırılmış test, aşı tüm dünyaya yaygınlaşana kadar elimizi
güçlendirecektir.
Hızlı testle ilgili bizleri
heyecanlandıran bir çalışmanın sonuçları birkaç gün önce California
Üniversitesindeki bilim insanları tarafından yayınlandı.
Burun deliklerinizi
temizlediğiniz pamuklu çubuğu bir cihaza koyduğunuzu ve 15 ila 30 dakika içinde
telefonunuzda size COVID-19 virüsü bulaşıp bulaşmadığını söyleyen bir okuma
aldığınızı hayal edin.
Cell bilim
dergisinde yayınlanan bu çalışmada, bilim insanları, 30 dakikadan kısa sürede
doğru sonuçlar elde etmek için bir akıllı telefon kamerası kullanan COVID-19 için
CRISPR tabanlı bir testin teknolojisini özetledi.
Eğer geliştirilen yöntem tam
olarak uygulamaya geçerse, COVID-19'un yayılmasını kontrol etmeye yardımcı
olmak için hızlı ve düşük maliyetli testler sağlanmış olacak.
Bu çalışmada kullanılan teknoloji
olan CRISPR-Cas genom düzenlemesi keşfeden Jennifer A. Doudna kısa
süre önce 2020 Nobel Kimya Ödülü'nü kazanmış idi.
Yeni teşhis testleri yalnızca
pozitif veya negatif bir sonuç oluşturmakla kalmaz, aynı zamanda belirli bir
örnekteki viral yükü (veya COVID-19'a neden olan virüs olan SARS-CoV-2
konsantrasyonunu) da ölçer.
Aynı zamanda, tekrarlanan
testlerle birleştirildiğinde, viral yükü ölçmek, bir enfeksiyonun artıp
azalmadığını belirlemeye de yardımcı olabilecek.
Bir hastanın enfeksiyonunun
seyrini izlemek, sağlık uzmanlarının enfeksiyonun aşamasını tahmin etmelerine
ve gerçek zamanlı olarak iyileşme için ne kadar süreye ihtiyaç duyulacağını
tahmin etmelerine yardımcı olabilir.
Kaynak: Parinaz
Fozouni et al, Amplification-free detection of SARS-CoV-2 with CRISPR-Cas13a
and mobile phone microscopy, Cell (2020). DOI: 10.1016/j.cell.2020.12.001