Bunlar arasında en çok oynanan oyunlar: “Dokuzlu ve Serçe
(Elbeyli), Kırıkhan-Kırıkcan (Musabeyli) oyunlarıdır.
Biz de sizler için bu oyunların bazılarını derledik:
LEYLİM:
· Gaziantep ve Kilis yöresinde halk oyunlarına
genellikle halay denilir. Ama bir de Leylim denilen bir tür bulunmaktadır.
· Halk oyunlarının hep davul – zurna eşliğinde
çekilmesine karşılık Leylimlerde davula ve zurnaya kesinlikle yer verilmez.
Bazen de hiçbir çalgı kullanılmadan oynanır.
· Bazen de kaval, düdük ve darbuka kullanılır.
· Halaylarla da bazen türküler söylerler ve
kesinlikle türküsüz Leylim olmaz.
· Oynarken sesi güzel birisi ezgiyi söyler,
öbürleri kavuştak bölümünü (nakaratı) söylerler.
· Halay erkekler arasında, Leylim ise kadınlar arasında
daha fazla ilgi görmektedir.
· Halay’ın adını aslını oyunda atılan “Alahey!”
nidâlarından aldığı gibi, Leylim adı da “Leyla”yı (sevgiliyi) görmek arzusunu
ifade eder.
AĞIRLAMA:
· Düğüne gelenlere hoş bir karşılama-ağırlanma
yapmak amaçlanır.
· Ağırlama, yanlama ve yelleme adlı bölümleri
vardır.
· Oluşan bu oyun düğüne gelenleri memnun etmek
amacıyla oynanır.
SERÇE:
· Davul ve zurna eşliğinde oynanan, zamanla
seyredenlerin de oyuna dâhil edilebildiği bol hareket edilen bir oyundur.
· Oyun Kayseri Sarız, Tomarza ve Pınarbaşı'nda da oynanır.
Törenlerde ve eğlence yerlerinde oynanır.
· Bu halk oyunu Adana da oynanır.
· Bu halk oyunun dikkat çeken bir yanı da türkü
söylenmemesidir.
· Serçelerin hareketlerinde bir ayağı topal, bir
gözü kör kadının serçeler ile olan kavgası öykülenir.
· Bu oyunun hikâyesi şöyledir: Bir ayağı topal ve
bir gözü görmeyen yaşlı kadın değirmende öğüttüğü bulgurunu sergene yaymış ve
kurutmakla uğraşmaktadır. Fakat serçeler sergende serili olan bulgura rahatlık
vermezler. Topal olan kadın koşamaz. Ama eline aldığı değnekle bulgura konan
kuşların bazılarının ayaklarını bazılarının ise kanadını kırar.
LORKE:
· Şanlıurfa'nın Siverek ilçesi merkezli bir
oyundur.
· Lorke isimli oyun birden fazla kişiyle karışık
halde davul ve zurnayla oynanır.
· Siirt'in Pervari ilçesinde karışık halde
türküsünü de söyleyerek Lorke oynarlar.
· Kadınlar erkeksiz olarak kendi araların da bu
oyunu oynayabilirler.
· Lorke oyun havasının sözleri vardır ve türkülü
olarak oynanır.
· Gerek Bitlis'te ve gerekse Siirt'te Lorke bir halay çeşidi olarak görülür.
Abdullah İzzettin Kepekçi