Kuşkana, kuzu kazanı, halle, tist, hamam tası, hamam leğençesi, ayran tası, ayran kaşığı, kulplu şerbet tası, kevgir, süzgeç, don kazanı (çamaşır yıkamak için kullanılırdı), öcce tavası ve yemek kazanı gibi eskiden kullanılan bakır kapların hepsi günlük hayatımızda yer almasa da, Kilis’te bazı bakır kaplar günlük hayattaki yerini koruyor.
Bu nedenle Kilis’te sayıları azalmış olsa da bakır kap yapan bakır ve kalaycı ustaları bulunuyor. Zamana ve teknolojiye direnen ustalar, yeniden sevilen ve daha çok doğal olduğu için tercih edilen bakır kapları kalaylayıp yepyeni hale getiriyorlar.
Kalay Nasıl
Yapılır?
Bakır kalaylama işlemi genel olarak bakır kapların iç yüzeylerine yapılırken, bazı kapların da hem iç hem de dış yüzeylerine uygulanır. Belirli zaman aralığında bakır kaplar kalaylanmaz ise, bu kaplardan yemek yiyen kişilerde zehirlenmeye neden olabilir.
1-Ateşte temizleme
Bakır kaplar kalaylanmadan önce hızlı ve yüksek bir ateş üzerinde iyice ısıtılır. Bu kabır kabı temizlemek için yapılır.
2-Düzeltme
Kalaylama yapılacak olan bakır kapta eğrilikler ve göçmeler meydana gelmiş ise, bu arızalar çekiçle usta tarafından düzeltilir.
3-Kalaylama
Yüksek ateş altında bakır kap iyice ısıtılır. Daha sonra Kalay tozu kabın içerisine serpilir. Bu işlem bakır eşya ateş üzerinde iken yapılır. Kalay tozu atıldıktan sonra, kalayın kabın üzerine eşit dağıtılması için büyük bir parça pamuk ile sıvanır. Bu işlem usta gerek gördüğü kadar devam eder. Rengi iyice dönen bakır kap daha sonra suya batırılarak yıkanır ve sonra dinlenmeye bırakılır.
(Kilis Postası Haber Merkezi)