Bir milletin tarih sahnesinde uzun süre kalabilmesi ve toplumda huzurun oluşması için en önemli şart sorumluluk bilincidir.
Dünya sahnesinde kalıcı bir yere sahip olan milletlerin , düzenli bir yapıya kavuşup bu yapıyı uzun soluklu tutabilmeleri, toplumu oluşturan fertlerin sorumluluk bilinci içerisinde yaşayışıyla gerçekleşmiştir.
Fertler toplumun yapı taşları konumunda olduğuna göre yapı taşlarından birinin bozulması ,kırılması yada eksikliği yapının bütünlüğünü bozacaktır .
Ayrıntı gibi görünse bile bir ferdin görevi dışında hareket etmesi yani görevini aksatması toplumun bünyesinde rahatsızlık oluşturacaktır.
Bu konuda en mahir milletin Müslüman Türk Milleti olduğunu açıkça ifade etmek durumundayız. Kurduğu devletleri asırlar boyu ayakta tutabilmiş ise bunu oluşturduğu sağlam yapıya borçludur.Bu yapı fertten topluma sorumluluk bilincinin aşılanmasıyla sağlanmıştır.700 yıl hüküm süren şanlı Osmanlı Devletinin kurucusunun aldığı vasiyetteki nasihat, sorumluluk bilincinin önemini gözler önüne sermektedir.
Şeyh Edebali'nin Osmanlı Devletinin kurucusu ve damadı Osman Gazi'ye vasiyeti :
Ey oğul, artık Beysin!Bundan sonra öfke bize, uysallık sana.Güceniklik bize, gönül almak sana.Suçlamak bize, katlanmak sana.Acizlik bize, hoş görmek sana.Anlaşmazlıklar bize, adalet sana.Haksızlık bize, bağışlamak sana...
Ey oğul, sabretmesini bil,vaktinden önce çiçek açmaz.Şunu da unutma;insanı yaşat ki devlet yaşasın.
Ey oğul, işin ağır,işin çetin, gücün kula bağlı.Allah yardımcın olsun...Güçlüsün,kuvvetlisin,akıllısın, kelamlısın!Ama; bunları nerede,nasıl kullanacağını bilmezsen sabah rüzgarında savrulur gidersin. Öfken ve nefsin bir olup aklını yener. Daima sabırlı, sebatlı ve iradene sahip olasın! Dünya, senin gözlerinin gördüğü gibi değildir. Bütün bilinmeyenler,feth edilmeyenler,görünmeyenler, ancak sen faziletli ve ahlaklı olursan gün ışığına çıkacaktır.
Ey oğul ! Ananı , atanı say !Bereket büyüklerle beraberdir. İnancını kaybedersen yeşilken çöllere dönersin.Açık sözlü ol ! Her sözü üstüne alma !Gördüğünü görme ! Bildiğini bilme !Sevildiğin yere sık gidip gelme !
Ey oğul ! Üç kişiye acı :Cahil arasındaki alime ,zenginken fakir düşene,ve hatırlı iken itibarını kaybedene.
Ey oğul! unutma ki,yüksekte yer tutanlar,aşağıdakiler kadar emniyette değildir.Haklıysan mücadeleden korkma !..
Sorumluluk bilincinin oluşması için örnek insana ve hedef belirlemeye ihtiyaç vardır.Fertlerin kişilik bunalımına düşmemesi için önüne örnek alacağı bir şahsiyet ,bir model konduğu taktirde onu örnek alarak kişilik bulmaya çalışır.İnsanın önüne konulan örnek ne kadar kusursuz olursa onu örnek alacaklar mükemmele o kadar yakın olurlar. Bunun içindir ki ilk insan Hz.Ademdir, Hz. Adem de Peygamberdir.