Kadın COVID-19
hastalarında ölüm riski düşüklüğünün sebebi ACE2 proteinleri mi?
Yapılan araştırmalara
göre ACE2 proteinleri, şiddetli COVID-19'a karşı koruma sağlıyor.
Alberta
Üniversitesi liderliğindeki bir ekibin yaptığı yeni araştırmaya göre, kadın
COVID-19 hastaları daha güçlü bir bağışıklık tepkisine katkıda bulunan
hormonlar ve kromozomlar sayesinde erkek hastalara göre hastalığı daha hafif
geçiriyorlar ve daha düşük ölüm riski ile karşı karşıya.
Gavin Oudit
direktörlüğünde yapılan çalışmada, COVID-19'daki cinsiyet farklılıklarının ACE2
proteinleri ile bağlantısı araştırılmış.
ACE2
proteinleri, SARS-CoV-2'nin vücuda girmesine izin veren reseptör görevi gören
enzimdir. Aynı zamanda ACE2 proteinleri, kardiyovasküler, akciğer ve böbrek
hastalıklarına karşı korumada da anahtar rol oynarlar.
Araştırmada,
ACE2'nin X kromozomuna bağlı bir gen olduğunu açıklanıyor. Buna bağlı olarak, kadınlarda
2 adet X kromozomu bulunduğu için kadınlarda ACE2 geninin iki kopyası ve erkeklerde
yalnızca bir kopya bulunuyor. Bu, kadınları COVID-19 enfeksiyonuna daha duyarlı
hale getirmiyor, tam aksine onları virüsle ilişkili komplikasyonlardan koruyor.
Araştırmada normalde
kadınlarda yinelemeyi önlemek için, bir X kromozomunun inaktive olma eğiliminde
olduğunun altı çiziliyor. Ancak ACE2 proteininin konumu nedeniyle
inaktivasyondan kaçtığı, bunun sonucu olarak da kadınların ACE2 yapmak için iki
kat daha fazla aktif genetik talimata sahip olduğu belirtilmiş.
Bu
X-inaktivasyon kaçışından dolayı kadınlarda iki kat daha güçlü olan başka bir
gene de doğuştan gelen bağışıklık sisteminin önemli bir parçası olan TLR-7 adı
verilir. Bu Toll Benzeri Reseptörler, bağışıklık sisteminin radarları gibidirler.
Araştırmada,
“Kadınlarda TLR-7’nin daha güçlü varlığı, kadınların bağışıklık sistemlerinin
neden erkeklerden daha güçlü olduğunu ve soğuk algınlığı da dahil olmak üzere
virüs enfeksiyonunu daha iyi tolere edebildiklerini açıkladığı” belirtiliyor.
Erkeklerin tüm
dünyada daha ağır hastalıklarla ve daha kötü sonuçlarla karşı karşıya olduğu birçok
çalışmada gösterilmiştir. Aslında bakıldığında, tüm dünyada kadınlar muhtemelen
SARS-CoV-2'ye erkeklerden daha fazla maruz kalmaktalar. Örneğin, sağlık
çalışanlarının yüzde 70'i kadın. Ancak genetik yapıları gereği bu durum onların
hastalık sonuçlarına yansımıyor.
Şimdilerde birçok
bilim insanı, ACE2 seviyelerini manipüle ederek COVID-19 hastalarında
enfeksiyonu önlemeye veya onu güçlendirerek kardiyovasküler sistemi,
akciğerleri ve böbrekleri korumaya nasıl yardımcı olabileceğini anlamak için
araştırmalar yapmaktalar.
COVID-19
için yeni tedaviler test edilirken ve COVID-19 bakımı sağlarken cinsiyet
farklılıklarını göz önünde bulundurarak herkes için daha iyi sonuçlardan
sorumlu olan faktörlere bakmak daha iyi sonuçlar doğurabilir.
Kaynak: Viveiros, A., Rasmuson, J., Vu, J., Mulvagh, S.
L., Yip, C. Y., Norris, C. M., & Oudit, G. Y. (2020). Sex Differences in
COVID-19: Candidate Pathways, Genetics of ACE2, and Sex Hormones. American Journal of Physiology-Heart and Circulatory Physiology.
