• Künye
  • İletişim
  • Çerez Politikası
  • Gizlilik İlkeleri
Anasayfa
  • Ekonomi
  • İslam
  • İlçeler
  • Kilis Güncel
  • Analiz
  • Eğitim
  • Siyaset
  • Vefat
  • Spor
  • Güncel Haberler
  • Kültür & Sanat Teknoloji Sağlık Dünya Türkiye Videolar
  • Ara
SON DAKİKA:
09:28
Altın Fiyatları 27 Mart 2023
02:57
Çadır Kent İmzalanan Protokol İle Devredildi
02:50
Omuz Omuza Yeniden Sahalara
02:38
Kadınlar Birçok Sağlık Şikayeti Menopoz Kaynaklı Olabilir?
Video Galeri Foto Galeri Yazarlar Üye Paneli
A
Büyüt
A
Küçült
Yorumlar
  1. Köşe Yazarları
  2. Doç. Dr. Ali Bestami Kepekçi
  3. Biz Önce Asgari Ücretin Tanımını Değiştirmeliyiz?
09 Aralık 2022 - 02:34
Güncelleme: 09 Aralık 2022 - 17:30

Biz Önce Asgari Ücretin Tanımını Değiştirmeliyiz?

09 Aralık 2022 - 02:34
Güncelleme: 09 Aralık 2022 - 17:30
Yorumlar
TAKİP ETTAKİP ET
Yazdır
A
Büyüt
A
Küçült
Yorumlar
Doç. Dr. Ali Bestami Kepekçi
Doç. Dr. Ali Bestami Kepekçi
Biz Önce Asgari Ücretin Tanımını Değiştirmeliyiz?

Dünyadaki Asgari ücret, işçilere çalışması karşılığı olarak ödenen ve işçinin gıda, konut, giyim, sağlık, ulaşım gibi zorunlu ihtiyaçlarını asgari şartlarda karşılamalarına yetecek ücrettir.

Asgari ücret işçi için geçim unsuru olurken, işveren açısından ise bir maliyet unsurudur.

Tanım olarak tüm dünyada ücretin en az düzeyi olarak tanımlanan asgari ücretin; istihdam, gelir dağılımı, fiyat düzeyleri, makro ve mikro ekonomik değişkenler üzerinde ekonomik etkileri olduğu ön görülür.

Asgari ücret, bir insanın yaşaması ve varlığını sürdürmesi için gerekli olan en alt gelir düzeyi olarak da tanımlanabilir. Zaten İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nde, "herkesin kendisi ve ailesi için insan onuruna yaraşır ve gerekirse her türlü sosyal devlet destekleri ile bir yaşam sağlayacak adil ve elverişli bir ücrete hakkı olduğu" belirtilmektedir. Bu noktada Beyanname’deki "çalışanın ailesi" kavramına dikkat çekmek istiyorum.   

Ülkemizde uygulanan 4857 sayılı İş Yasası çerçevesinde çıkarılan Asgari Ücret Yönetmeliğindeki asgari ücret tanımına baktığımızda ise “İşçilere" diye başlayan tanımlamada "çalışanın ailesi" kavramının pas geçildiği dikkatten kaçmamaktadır.

Modern anlamıyla asgari ücretin ele alınması 1789 Fransız İhtilalı'ndan sonraki yıllarda gündeme gelmiştir. Dünyadaki ilk asgari ücret uygulamaları, 1894’de Yeni Zelanda’da uygulamaya konmuştur (Türk-İş, 1978; 16).

Türk Dünyasında ise, “Ahi Örgütleri”nin koyduğu kurallar ve "orta sandığı" gibi uygulamalarla aslında çalışan ücret politikası ve sosyal yardım zirve noktada yaşanmıştır, ücrette adalet sağlanmıştır.

Son yıllarda ise Türkiye, İnsan Hakları Evrensel Beyannamesini 1948 yılında, Avrupa Konseyince 1961 yılında kabul edilen Avrupa Sosyal Şartı'nı da 1989 yılında onaylamıştır. Ancak, Türkiye söz konusu şartın asgari ücreti düzenleyen 4. maddesinin 1. fıkrasını onaylamamıştır.

Bu madde nedir?

"Çalışanların kendilerine ve ailelerine iyi bir yaşam düzeyi sağlayacak ücret hakkına sahip olduklarını tanımayı taahhüt eder (Avrupa Sosyal Şartı Torino, 18.X.1961) "

Yani 4857 sayılı İş Yasası çerçevesinde çıkarılan Asgari Ücret Yönetmeliğinde "çalışanın ailesi" kavramına değinilmemesi bilinçli bir tercihtir. Uzun lafın kısası ülkemizde asgari ücret tespitinde işçi ailesinin ihtiyaçları değil, sadece işçinin kendisinin ihtiyaçları dikkate alınmaktadır.

Asgari Ücretin Tespiti

Tüm dünyada asgari ücretin belirlenmesinde çok farklı yöntemler uygulanmaktadır.

Ama yöntemden önce asgari ücret meselesi toplumun ne kadarını ilgilendiriyor? İsterseniz bunu belirtelim. DİSK'in Haziran 2022'de yayınladığı çalışma sonuçlarına göre ücretli çalışanlar arasında asgari ücretlilerin oranı Türkiye'de %57. Bu konuda dünyada açık ara lideriz. Dünyadan birkaç örnek vermek gerekirse; bu oran Romanya'da % 21, Macaristan'da % 20, Bulgaristan'da % 14,  Almanya'da % 5, Hollanda'da % 3.

Başka bir nokta; örneğin ABD’de federal seviyede saat başına asgari ücret, son 6 yıldır 7,25 dolar seviyesindedir. 2022 yılında Eyalet yönetimi ve sendikalar arasındaki anlaşmaya göre bu ücret uzun bir aradan sonra artırılmıştır.

Ülkelerin asgari ücret belirleme yöntemlerini araştırırken Hindistan modeli dikkatimi çekti. Bunu sizinle paylaşmak isterim.

Hindistan Modeli

Hindistan, BRICS'e dahil olan ve Prof. Dr. Haydar Baş'a ait Milli Ekonomi Modeli'ni kısmi olarak da olsa uygulayan ülkelerden birisi.

Başkent Delhi’de, asgari ücret belirlenirken yasalara göre 6 ölçüte dikkat edilmektedir:

1. Ailede her çalışan için üç tüketim maddesi.

2. Yetişkin bir Hindistanlının günlük 2700 kalori alabilecek kadar yemek yiyebilmesi.

3. Ailenin yılda belirli sayıda kıyafet alabiliyor olması.

4. Kira ücretleri.

5. Elektrik, su, benzin gibi ihtiyaç giderlerinin asgari ücretin %20’sine denk gelmesi.

6. Sağlık, eğitim gibi ihtiyaçların asgari ücretin %25’ine denk gelmesi.

Hindistan bu uygulama ile, asgari ücreti belirlerken hem sadece çalışanı değil, ailesini de dikkate almıştır; hem de rakamı değil, çalışanın alım gücünün aynı düzeyde kalmasını yasa ile garanti altına almıştır.

Zaten İnsan Hakları Beyannamesi'nde amaçlanan; çalışanların, emeklerinin karşılığını gerçek anlamda almaları ve aldıkları ücretin insanlık onuruna yaraşır bir yaşama imkân vermesidir.

Türkiye'de ise her yıl hükümet, işçi ve işveren temsilcilerinden oluşan komisyon yıllık asgari ücreti belirlemektedir. Yasa ile belirlenmiş bir ölçütleri yoktur. Tek bildiğimiz ölçüt, 4857 sayılı İş Yasası'na göre "sadece çalışanın asgari geçim koşullarının sağlanması" hedefidir. Bu hedef bile nakıstır.

Asgari Ücret ve Vergi

Asgari ücretlilerden şu anda gelir vergisi alınmamaktadır. Ama SSK ve işsizlik primleri ile birlikte asgari ücretin işverene maliyeti aylık (%5 teşvikli) 7.603,43 TL, teşviksiz 7.894,62 TL'dir.

Gelelim gelir vergisi dilimleri meselesine, 32.000 TL'ye kadar %15 olan vergi dilimi, bu rakamdan sonra %20'ye yükselmektedir. Bunun asgari ücretliye yansıması, 5 ayda asgari ücretli, hemen bir üst vergi dilimine geçmekte ve daha çok vergi ödemektedir. Eskiden asgari ücretli bir yıl içerisinde aldığı maaş ile bir üst vergi dilimine çıkamaz idi ve vergi dilimi diye bir derdi yoktu. Ama şimdi bu dilim meselesi, asgari ücretten çok az da olsa fazla ücret alan herkesin cebini yakmaktadır. Şimdi soruyorum:

Asgari ücreti artıran irade acaba neden yapılacak bir sanal simülasyonla böyle bir problemin ortaya çıkacağını düşünüp; o günden vergi dilimlerini değiştirmemiştir?

Acaba asgari ücreti artıran yöneticilerimiz bir ellerinden verdiklerini, diğer ellerinden geri almayı alışkanlık haline mi getirmişlerdir?

Yoksa amaçları, çalışanın geçim derdini çözmek değil de tribünlere hoş görünmek midir?

Mevcut Sistemle Nereye Kadar!

Görüldüğü gibi sistem neresinden tutsanız elinizde kalmaktadır. Bir an evvel ekonomide kapital sistem ve serbest piyasa ekonomisinden vazgeçilmeli, bütün öğeleri ile birlikte  Milli Ekonomi Modeli uygulanmalıdır.

Asgari ücret olması gerektiği gibi işçinin asgari alım gücünü garanti etmeli, işveren açısından da bir maliyet unsuru olmaktan çıkarılmalıdır.

Belki de bunun ilk adımı BTP Genel Başkanı Hüseyin Baş'ın ifade ettiği gibi işverene mevcut ücretin maliyet rakamının, tamamen işçiye aktarılması; asgari ücretten gelir vergisi alınmadığı gibi diğer ( SSK, İşsizlik, Damga vb.) vergilerin de alınmaması olmalıdır. Yani asgari ücrette "sıfır vergi politikası" uygulamasına geçilmelidir. Ve hemen ardından gelir vergisi dilimleri güncellenmelidir. Ayrıca da tüm vatandaşlarımızdan belirlenecek bir rakamın altında yıllık geliri olanlardan, direkt ya da dolaylı hiçbir vergi alınmamalıdır.      

Doç. Dr. Ali Bestami Kepekçi

 

Bu yazı 697 defa okunmuştur.
  • YORUMLAR
adlı kullanıcıya cevap x

Yazarın Diğer Yazıları

  • Depremi "Unutmayalım!" - 17 Şubat 2023
  • Geçmiş Olsun Türkiye'm! - 10 Şubat 2023
  • Kaynaklar sınırsız, ihtiyaçlar sınırlıdır, sınırsız olan ihtiraslardır! - 23 Aralık 2022
  • Kullanım Kılavuzu - 19 Aralık 2022
  • Yine Maden Yine Satış - 01 Aralık 2022
  • Nobel Ödülü ile Kurtarılmaya Çalışılan Kapitalizm - 14 Ekim 2022
  • Asgari Ücret Artışının Kime Ne Faydası Var? - 03 Ekim 2022
  • Tokiyye - 20 Eylül 2022
  • Sosyal Devlet Milli Devlet - 13 Eylül 2022
  • Ekonomide Büyük Devrim: Dün Makarna, Kömür, Bugün Doğalgaz - 08 Eylül 2022
  • Sabit-i Kadem Olmak - 18 Nisan 2022
  • SARS-CoV-2'nin Omicron varyantına karşı bağışıklık koruması için takviye dozu olarak mRNA aşıları öneriliyor - 07 Ocak 2022
  • Hep asgari ücreti konuşuyoruz, ya efektif ücret - 17 Aralık 2021
  • Efendilik mi Uşaklık mı? - 06 Aralık 2021
  • Güçlendirici doz nedir? - 06 Aralık 2021
  • Hekim ücretlerine zam gelmiş! - 04 Aralık 2021
  • Hani %70 ile toplumsal bağışıklık kazanılacak idi! Sorun ne? - 29 Kasım 2021
  • Karar sizin - 27 Kasım 2021
  • Suçlu vatandaş mı? - 18 Kasım 2021
  • Şu renkli harita ne işe yarıyor? - 17 Kasım 2021
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
  • 9
Köşe Yazarları
Prof. Dr. Haydar Baş
Prof. Dr. Haydar Baş
Zekat, fitre, sadaka
Doç. Dr. Ahmet H. Kepekçi
Doç. Dr. Ahmet H. Kepekçi
Prof. Dr. Ata Selçuk hocamızı uğurladık
Alaaddin Özkar
Alaaddin Özkar
Çanakkale Kahramanı Atatürk.
Doç. Dr. Ali Bestami Kepekçi
Doç. Dr. Ali Bestami Kepekçi
Depremi "Unutmayalım!"
Ramazan Muhasebesi
Uğur Kepekçi
Ramazan Muhasebesi
Mustafa Çobanoğlu
Mustafa Çobanoğlu
Deprem Olmuş Kime Ne!
Krala Ateş Edeceksen Öldüğünden Emin Ol…
Selim Baytürkmen
Krala Ateş Edeceksen Öldüğünden Emin Ol…
Ah !! O eski Kilis Konakları 
Güner Özbalcı
Ah !! O eski Kilis Konakları 
Hava Şehidi Ali Büyükdicle Hatırasına
Misafir Kalem
Hava Şehidi Ali Büyükdicle Hatırasına
Çok Okunan Haberler
Kilis Belediyesi Depremden Zarar Gören Binaları Yıkıyor
Kilis Belediyesi Depremden Zarar Gören Binaları Yıkıyor
Altın Fiyatları 27 Şubat 2023
Altın Fiyatları 27 Şubat 2023
Kilis'teki Park ve Bahçelerde Bahar Hazırlıkları
Kilis'teki Park ve Bahçelerde Bahar Hazırlıkları
Ana Sayfa
Ekonomi
İslam
İlçeler
Kilis Güncel
Analiz
Eğitim
Siyaset
Vefat
Spor
Güncel Haberler
Kültür & Sanat
Teknoloji
Sağlık
Dünya
Türkiye
Videolar
Köşe Yazarları
Foto Galeri
Video Galeri
Biyografiler
Vefatlar
Üye Paneli
Günün Haberleri
Arşiv
Gazete Arşivi
Anketler
Hava Durumu
Gazete Manşetleri
Nöbetci Eczaneler
Namaz Vakitleri
  • Analiz
  • Eğitim
  • Ekonomi
  • İlçeler
  • İslam
  • Kilis Güncel
  • Kültür & Sanat
  • Sağlık
  • Siyaset
  • Spor
  • Foto Galeri
  • Video Galeri
  • Köşe Yazarları
  • Biyografiler
  • Vefatlar
  • Üye Paneli
  • Günün Haberleri
  • Arşiv
  • Gazete Arşivi
  • Anketler
  • Hava Durumu
  • Gazete Manşetleri
  • Nöbetci Eczaneler
  • Namaz Vakitleri

  • Rss
  • Künye
  • İletişim
  • Çerez Politikası
  • Gizlilik İlkeleri

kilispostasi.com Haber Portalı 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'na %100 uygun olarak yayınlanmaktadır. Ajanslardan alınan haberlerin yeniden yayımı ve herhangi bir ortamda basılması, ilgili ajansların bu yöndeki politikasına bağlı olarak önceden yazılı izin gerektirir.