Geçen süreç içerisinden mevcut Covid-19 aşılarının zamanla koruyuculuklarının azaldığı görüldü. Delta varyantı gibi daha tehlikeli ve bulaşıcı virüsler karşısında başta ABD ve İsrail gibi ülkelerde, yaşlı veya risk grubunda olanlara üçüncü doz güçlendirici aşılar vurulmaya başlanmıştı.

Daha sonra birçok ülkede 3. Doz aşılamalar başladı. Ülkemizde de 18 yaşından büyük olup 2 doz Bionthec aşısı olanlar son aşılamalarından 6 ay geçtikten sonra 3. Güçlendirici doz aşılarını olabiliyorlar.

Güçlendirici doz uygulamaları, şu ana kadar ki verilere göre çok daha bulaşıcı olduğu gözlenen omicron varyantından sonra, daha da önem kazanıyor.       

COVID-19 güçlendiriciler orijinal aşılarla aynı mı?

COVID-19 güçlendirici olarak daha bulaşıcı delta varyantının ortaya çıkması ve tüm dünyaya yayılmasına rağmen, orijinal COVID-19 aşıları uygulanılmaya devam edildi. Güçlendirici doz olarak farklı aşılar kullanılmamaktadır. Bu noktada önerimiz, etkinliğinin daha fazla olduğu ve daha uzun sürdüğü gösterilen mRNA aşılarının güçlendirici doz uygulanılmalarında tercih edilmesi.

Şu ana kadar hızla yayılan omicron varyantı içinde görüşler bu yönde. Farklı bir aşıya gerek yok. Mevcut aşıların belirlenen sürelerde uygulanılmaya devam edilmesi yeterli.  Her ne kadar virüs bağışıklıktan kaçmak için yeni yollar oluşturmaya başlasa da aşılar hala iyi etkililer.

Aşılar, vücudunuzu koronavirüsü kaplayan ve vücudun hücrelerini istila etmesine yardımcı olan spike proteini tanıması ve bunlarla savaşması için eğiterek çalışır. Şu ana kadar gündemde olan Delta mutasyonları, tespit edilmekten kaçacak kadar farklı değildi. Omicron varyantında spike proteini üzerinde 30 farklı yeni mutasyon olsa da köklü bir yapı değişikliğinin olmayacağı ön görülüyor. Zaten köklü bir ana yapı değişikliği virüsün hücreye girişini engelleyecektir. Bunun anlamı; omicrona karşı tam doz aşılı olanlarda oluşmuş bağışıklık, yüzde yüz etkili olmasa da; kişi şiddetli enfeksiyondan korunacaktır. Şu ana kadar ki veriler bu yönde.   

Yeni bir formüle sahip aşı dozlarının gündeme gelmesi, güçlendirici doz uygulanılma yaygınlığını azaltacak ve toplumsal bağışıklığın oluşmasına darbe vurulacaktır.

Şu an hepimizin tüm yoğunluğunu, mevcut aşılarla tüm dünyadaki aşılanma oranlarının artırılmasına vermesi daha uygun olandır.

İnaktif aşı olup tam aşılı olanlar 3. aydan, mRNA aşısı ile tam aşılı olanlar 6. aydan sonra güçlendirici dozlarını yaptırmalıdırlar.

Ama şunu da bilelim, aşı firmaları bir yandan da “şu anki varyantlar ve muhtemel gelecekte oluşabilecek varyantlar üzerinde etkili olacak daha güçlü bir aşı formülü bulunabilir mi?” şeklinde çalışmalarını sürdürmektedirler.