• Künye
  • İletişim
  • Çerez Politikası
  • Gizlilik İlkeleri
Anasayfa
  • Ekonomi
  • İslam
  • İlçeler
  • Kilis Güncel
  • Analiz
  • Eğitim
  • Siyaset
  • Vefat
  • Spor
  • Bitki Rehberi
  • Güncel Haberler
  • Kültür & Sanat Teknoloji Sağlık Dünya Türkiye Videolar
  • Ara
SON DAKİKA:
09:46
Dolar - Euro - TL Kuru 8 Temmuz 2025
09:45
Altın Fiyatları 8 Temmuz 2025
Video Galeri Foto Galeri Yazarlar Üye Paneli
A
Büyüt
A
Küçült
Yorumlar
  1. Köşe Yazarları
  2. Doç. Dr. Ali Bestami Kepekçi
  3. Sen de Haklısın!
Yayınlanma: 24 Eylül 2021 - 18:06
Güncelleme: 27 Eylül 2021 - 22:28

Sen de Haklısın!

24 Eylül 2021 - 18:06
Güncelleme: 27 Eylül 2021 - 22:28
Yorumlar
TAKİP ETTAKİP ET
Yazdır
A
Büyüt
A
Küçült
Yorumlar
Doç. Dr. Ali Bestami Kepekçi
Doç. Dr. Ali Bestami Kepekçi

Nasreddin Hoca, kadılık yaparken birbirinden şikâyetçi olan iki hasımı, ayrı zamanlarda uzun uzun dinlemiş. İkisine de:

– Haklısın, demiş.

Bu konuşmalara şahitlik eden eşi, bu işe çok şaşırmış ve Hocaya sormuş:

– Senin kadılığında bir garip Hoca Efendi. İkisine de sen haklısın dedin. Hiç öyle şey olur mu?

Nasreddin Hoca hanımının yüzüne bakıp:

– Hatun, demiş, sen de haklısın! 

 

Son günlerde bu fıkra hiç aklımdan çıkmıyor. Neden mi?

Bilim çevrelerinde çok olağan olan tıbbi tartışmaları, son günlerde sosyal medyada tüm halkın diline pelesenk etmesi hepimizin dikkatini çekmiştir.

Bu noktaya nasıl geldik? Aşı karşıtı bir Hocamızı izliyorum.“Koronavirüs dışkı ile de bulaşır; ama bu açıklanmadı” diyerek, bunu bir tutarsızlık olarak gündem ediyor. Açıklamalarda “dışkı yolu bulaşma olmaz” dendi diyor. Sağlık Bakanlığı Koronavirüs kılavuzuna baktığımızda bu yolla bulaşın nadir olduğu söyleniyor.

Hocamız haklı mı? Haklı!  

Yapılan çalışmalarda fekal –oral yolla bulaş gösterilmemiş. Ama virüs dışkıda izole edilmiş. Eğer siz sifonu iyi çekilmemiş bir lavaboya girerseniz ve dışkının olduğu ortamda havayı solursanız, virüs size soluk yolu ile bulaşır. Dolayısıyla özellikle umum tuvaletlerde maske kuralına daha da dikkat etmek lazım. Yetmedi, sifonu alafranga tuvaletlerde kapağı kapalı iken akıtmak lazım. Aksi halde sifon aerosol etkisi gösterebilir.

Şimdi ben kime yanlışsın diyeyim. İkisi de doğru. O zaman ne yapılmalı. Bilim kurulu, aşı karşıtlarının da aşı taraftarlarının da tüm kanaatlerini dinlemeli. Ve tek tek bu konular en doğru şekli ile kamu spotları ile topluma aktarılmalıdır.

Ama bizim bilim kurul ne yapıyor. Aşı karşıtı ve aşı taraftarlarının tabir caizse kavgalarını seyretmekle yetiniyor.

Başka bir örnek. Bir siyasetçi ile beraber devamlı basın toplantısı düzenleyen bir Hocamız diyor ki:

“Koronavirüs ile enfekte olanların % 99,98’si iyileşiyor, yani ölmüyor. Ölüm oranı sadece % 0,02. Çok abartılıyor. Bu oran düşük bir oran.”

Haklı mı? Haklı!

Neden mi? 2009 Domuz gribinde ölüm oranı % 04,53; Kırım Kongo Kanamalı Ateşte ölüm oranı: % 4,6. Bu örnekler artırılabilir. Yani koronavirüs nedeniyle gerçekleşen ölüm oranı, kırım kongo kanamalı ateşine göre yaklaşık 250 kat ve domuz gribine göre de 2,5 kat daha az. Durum böyle olunca Hocamıza “haklısın” dememek elde mi? Hocamızın da ifade ettiği gibi, koronavirüs diğer iki hastalığa göre daha az “ölümcül.”

Ama aşı taraftarı Hocalarımız da haklı.

İşte tam bu noktada “ölümlü” ile “ölümcül” ya da tıbbi ifadeleri ile “fatalite” ve “mortalite” arasındaki farka dikkat çekmek lazım.

Fatalite hızı, “hastalıktan ölenlerin hasta olanlara oranıdır”. Mortalite hızı ise “belirli bir hastalıktan ölenlerin genel nüfusa oranıdır”.

Bir hastalığın tehlike ya da panik düzeyini belirlerken sadece fatalite durumuna bakarsanız, yanılırsınız. Bu değerin yanında,

·        Mortalite hızı,

·        Atak hızı (hasta olanlar/risk altındaki topluluk),

·        Çoğalma hızı (R0: Tamamen duyarlı bir toplulukta bir hastanın hastalık döneminde hastalık bulaştırdığı insan sayısı) da dikkate alınmalıdır.

2009 verilerine göre; Türkiye’de 1.181 kırım kongo kanamalı ateş vakası görülmüş ve bunların 54’ü ölmüş (Fatalite oranı: % 4,6).

Yine 2009 yılı verilerine göre domuz gribi Türkiye’de 27 vakada tespit edilmiş. Rakam düşük olduğu için Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre dünyada görülen vaka sayısını belirtmek istiyorum. 94.512 domuz gribi vakası tespit edilmiş ve bu kişilerin 429’u ölmüş (Fatalite oranı: % 04,53).

Oran düşük ama domuz gribi görülen vaka sayısı, tüm dünyada 94.512 iken; koronavirüs vakası Türkiye’de 6,74 milyon, tüm dünyada 219 milyon. Ve şu ana kadar dünyada direkt koronavirüs tanısı ile ölen insan sayısı 4,55 milyon. Şimdi siz karar verin hangisi daha çok ölümlü.

Demek ki, sadece “ölümcül” durumuna bakarsanız evet koronavirüsten çok daha tehlikeli olan enfeksiyon etkenleri var. Ama “ölümlü” durumuna bakarsanız. Şu an dünyadaki hastalığa karşı alarm düzeyi bırakın yükseği, düşük bile.

Yine aynı Hocamız diyor ki:

“İlaç ve aşıların ruhsatlandırılmadan önce Faz 0, 1, 2, 3 çalışmaları olmalı. Ve bu aşamaların her biri 2-3 yıl sürer. Koronavirüs daha tespit edileli bile 2 yıl olmadı.”

Haklı mı? Kesinlikle haklı.

Faz çalışmalarında her aşamanın 2-3 yıl sürme sebebi, belli bir zaman zorunluluğundan çok, belirlenen vaka sayılarının tamamlanmasıdır. Faz 0, deney hayvanları üzerinde yapılır. Faz 1 çalışmalarının 20-80, Faz 2 çalışmalarının 100-300, Faz 3 çalışmalarının 1000-3000 gönüllü üzerinde ve genellikle çok merkezli, çok uluslu, randomize, çift-kör nitelikte yapılması önerilir. Şu anki aşılarda tüm faz çalışmaları yapılmış ve yayınlanmıştır. Ama vaka sayısı, pandemi dönemi dolayısıyla çok fazla olduğu için, gönüllü tespiti çok kısa sürede olmuştur ve faz çalışma süreleri normalden çok kısa olmuştur.

Yine aynı Hocamız diyor ki “ürünlerin FDA, EMEA, NDA onayları yaklaşık 1-1,5 yıl sürer. Aşıların onayı günler içinde yapıldı.”

Haklı mı? Kesinlikle haklı.

Hemen Hocamıza diyoruz. FDA’dan onay almış bazı ilaçlara baktığınızda görürsünüz ki; özellikle yeni onkoloji ilaçları ve mevsimsel çalışmalar için ‘Fast Track (hızlı geçiş)’- hızlı onay işlemi uygulanmış. Yani hızlı onay işlemi ilk yapılan ürün koronavirüs aşısı değildir.         

Yani herkes haklı, ama herkes madalyonun bir yüzünü anlatıyor. Ama işte Bilim Kurulu, Sağlık Bakanlığı, Hükümetler, Devletler niçin var? Bu kurumlar, tüm bilim çevrelerini dinlemeli. Ve bilime uygun olanı, bilim şeffaflığı ile ortaya koymalı. Yetmedi, herkesin anlayacağı dilde, görsel kamu spotları ile doğru olan tüm vatandaşlara anlatılmalıdır.

Bilim çevrelerinin tartışması doğaldır. Fakat idarecilerin üzerine düşenleri eksik yapmaları asla…

 Doç. Dr. Ali Bestami Kepekçi

 



Bu yazı 2294 defa okunmuştur.
  • YORUMLAR
adlı kullanıcıya cevap x

Yazarın Diğer Yazıları

  • Cumhuriyetin Temelleri ve Yeni Dönemin Sinyalleri - 08 Temmuz 2025
  • PKK Silah Mı Bırakıyor, Yoksa Mizansen mi? Haydar Baş 1998'de Uyarmıştı... - 07 Temmuz 2025
  • Maden Politikamız: Milli Servetin Sessiz Talanı - 06 Temmuz 2025
  • Muhalefet Neden Kaybediyor? Eurofighter Typhoon Üzerinden Bir Okuma - 05 Temmuz 2025
  • NATO Savunma Harcaması Kararı ve Türkiye: Güvenlik mi, Bağımlılık mı? - 04 Temmuz 2025
  • Karikatür Krizi, Şeyh Said Gündemi ve Siyasal İtibar Restorasyonu: Görünenden Fazlası - 02 Temmuz 2025
  • Büyük Ortadoğu Projesinde Yeni Aşama - 01 Temmuz 2025
  • Yeni Anayasa mı? - 30 Haziran 2025
  • Medeniyetler Savaşında Türkiye'nin Yeri - 29 Haziran 2025
  • Yeni Anayasa İçin CHP Hamlesi: Siyasal Mühendisliğin Şifreler - 28 Haziran 2025
  • CHP, Kılıçdaroğlu ve Muhalefetin İtibarsızlaştırılması Üzerine Satranç Hamleleri - 27 Haziran 2025
  • Ortadoğu'da ve Türkiye'de Çözüm Bu Topraklardadır - 26 Haziran 2025
  • Zeytin, Maden, Yasa: Kimin İçin? - 25 Haziran 2025
  • ASALA – PKK Ortaklığı, Talat Paşa ve Güncel Siyasi Bağlantılar - 24 Haziran 2025
  • Kürecik, NATO ve Türkiye - 23 Haziran 2025
  • "Hedef Türkiye" Söylemi: Gerçek mi, Algı mı? - 22 Haziran 2025
  • KCK Açıklamasından İran Krizine Ortadoğu'nun Yeni Haritası - 21 Haziran 2025
  • Üç Öküz Masalından Terörsüz Türkiye'ye - 20 Haziran 2025
  • Ortadoğu'daki Güç Gösterisi - 19 Haziran 2025
  • İki Aslanı Toklaştırmak - 19 Haziran 2025
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
  • 16
Köşe Yazarları
Ah !! O eski Kilis Konakları 
Güner Özbalcı
Ah !! O eski Kilis Konakları 
Mehmet Beşe
Mehmet Beşe
DÜNYADA VE TÜRKİYE'DE GIDA SEKTÖRÜ
Doğruları söylemek… / Taner Tümerdirim
Misafir Kalem
Doğruları söylemek… / Taner Tümerdirim
Prof. Dr. Erdoğan Taşkın
Prof. Dr. Erdoğan Taşkın
Mühim Mevzu Marifetli Matris
Doç. Dr. Ahmet H. Kepekçi
Doç. Dr. Ahmet H. Kepekçi
Emekliler Baş Tacıdır, Hakkı Teslim Edilmeli!
Alaaddin Özkar
Alaaddin Özkar
Bugün 10 Muharrem, Gelin Bugün Ağlayalım.
Mustafa Çobanoğlu
Mustafa Çobanoğlu
Fatıma Ana Ve Gerdanlığı
Prof. Dr. Haydar Baş
Prof. Dr. Haydar Baş
Büyük oyun -1
Kerbela hakkında bilinmesi gerekenler -9-
Uğur Kepekçi
Kerbela hakkında bilinmesi gerekenler -9-
Çok Okunan Haberler
Kürecik’ten İran’a: “Radarlar Kimi Gözetliyor?” sorusu artık ertelenemez!
Kürecik’ten İran’a: “Radarlar Kimi Gözetliyor?” sorusu artık...
"İsrail'in elinde 90- 100 tane nükleer silah var"
BTP Genel Başkanı Hüseyin Baş’tan Talat Paşa çıkışı
BTP Genel Başkanı Hüseyin Baş’tan Talat Paşa çıkışı
Ana Sayfa
Ekonomi
İslam
İlçeler
Kilis Güncel
Analiz
Eğitim
Siyaset
Vefat
Spor
Bitki Rehberi
Güncel Haberler
Kültür & Sanat
Teknoloji
Sağlık
Dünya
Türkiye
Videolar
Köşe Yazarları
Foto Galeri
Video Galeri
Biyografiler
Vefatlar
Üye Paneli
Günün Haberleri
Arşiv
Gazete Arşivi
Anketler
Hava Durumu
Gazete Manşetleri
Nöbetci Eczaneler
Namaz Vakitleri
  • Analiz
  • Eğitim
  • Ekonomi
  • İlçeler
  • İslam
  • Kilis Güncel
  • Kültür & Sanat
  • Sağlık
  • Siyaset
  • Spor
  • Foto Galeri
  • Video Galeri
  • Köşe Yazarları
  • Biyografiler
  • Vefatlar
  • Üye Paneli
  • Günün Haberleri
  • Arşiv
  • Gazete Arşivi
  • Anketler
  • Hava Durumu
  • Gazete Manşetleri
  • Nöbetci Eczaneler
  • Namaz Vakitleri

  • Rss
  • Künye
  • İletişim
  • Çerez Politikası
  • Gizlilik İlkeleri

kilispostasi.com Haber Portalı 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'na %100 uygun olarak yayınlanmaktadır. Ajanslardan alınan haberlerin yeniden yayımı ve herhangi bir ortamda basılması, ilgili ajansların bu yöndeki politikasına bağlı olarak önceden yazılı izin gerektirir.