Koronavirüs haberleri karşımıza son dakika haberleri
olarak sıkça çıkmaya başladı.
Son 1 hafta içerisinde endişe verici tablolarla
karşılaşıyoruz. 3, 4 derken 5 Nisan tablosu da yayınlandı. Vakalar ve can
kayıpları ürkütücü. Bir gün içinde tespit edilebilen hasta sayısı 42 bin 551.
193 kişinin hayatını kaybettiği ajanslara yansıdı. Yayınlanan rakamlara göre
filyasyon oranı yüzde 99,9 olarak belirtiliyor. Yani tespit edilen hastaların
bulaş kaynağına ulaşma oranı olarak anlayabiliriz.
Panik havasına girmeden, bu tablodan nasıl çıkabiliriz.
Elbette elimizdeki verilerden hareket etmemiz gerekiyor. Süreç ile ilgili
tespit cümlelerini yazalım.
Vakalar uzun süre stabil giderken yeni normalleşme ile
yeniden sayılar katlanarak artmaya başladı.
Vaka sayısının nerede duracağını kestirebilmek mümkün
görünmüyor.
Hastalığın tedavisi bulunamadı.
Aşı temininde ve yeter sayıda kişiye uygulamada
problemler var.
Henüz aşıya erişim sağlayamamış ülkeler bulunuyor.
Aşılama konusunda istenen bilinç tam olarak elde
edilemedi.
Hastalığın bir komplo teorisi olduğunu ifade edebilenler
mevcut.
Sağlık Bakanlığı kontrolündeki Koronavirüs Bilim Kurulu
önemlidir, ancak yeterli değildir.
Yaşanan pandemi sadece bir sağlık sorunu olmaktan
çıkmıştır.
Pandeminin ekonomik, sosyolojik, psikolojik hatta milli
güvenlik boyutu bulunmaktadır.
Maske, mesafe, hijyen tam uygulanamamaktadır.
Yarım çalışma ödeneği, ücretsiz izin ödenekleri yaşamın
idamesi için yetmemektedir.
İşyerleri kira, stopaj, vergi, maaş, maliyet giderlerinin
altında ezilmektedir.
Mevcut durumu anlatan başka tespitler buraya yazılabilir.
Burada yapmak istediğimiz öncelikle teşhisi tam koyabilmektir. Slogan ile
konuşmamak, partizan davranmamak, ıstırapları hissedebilmek için yaşananları bütün
çıplaklığı ile görmek zaruridir. Bir başka yönüyle geçmişte salgın
hastalıkların tarih içinde dengeleri alt üst ettiği devletlerin yıkılmasına
bile yol açtığı bilinmektedir. Buna örnek olarak Roma devletini gösterebiliriz.
Şimdi de yapılması gerekenleri sayalım.
Öncelikle bilim kurulları çeşitlendirilmeli, kendi
aralarında eşgüdüm olarak çalışabilmeli.
Alınan kararlar siyaset üstü olmalıdır.
Halk hastalık, aşı ve korunma hakkında kamuoyu spotları
ve uygun yollarla aydınlatılmalı.
PCR ve benzeri teşhis argümanları belli periyodlarla
herkese uygulanmalı.
Toptan kapanma ve açılmadan ziyade, hasta olanlar ve
temaslıları tespit edilmelidir.
Filyasyon ve karantina çalışmaları daha yeterli, düzenli
ve kararlı olarak uygulanmalı.
Ekonomik yön acilen çözülmeli. Dünyadaki ekonomik uygulamalarda,
tüketim eksenli çözümlere ağırlık verilmeye başlanmıştır. Dünyanın uyguladığı
Prof. Dr. Haydar Baş hocamıza ait olan Milli Ekonomi Modeli, Sosyal Devlet Milli
devlet projeleri acilen uygulanmalıdır.
