• Künye
  • İletişim
  • Çerez Politikası
  • Gizlilik İlkeleri
Anasayfa
  • Ekonomi
  • İslam
  • İlçeler
  • Kilis Güncel
  • Analiz
  • Eğitim
  • Siyaset
  • Vefat
  • Spor
  • Bitki Rehberi
  • Güncel Haberler
  • Kültür & Sanat Teknoloji Sağlık Dünya Türkiye Videolar
  • Ara
SON DAKİKA:
09:46
Dolar - Euro - TL Kuru 8 Temmuz 2025
09:45
Altın Fiyatları 8 Temmuz 2025
Video Galeri Foto Galeri Yazarlar Üye Paneli
A
Büyüt
A
Küçült
Yorumlar
  1. Köşe Yazarları
  2. Prof. Dr. Erdoğan Taşkın
  3. Darülfünun Emini Müderris İsmayıl Hakkı Baltacıoğlu
Yayınlanma: 06 Ocak 2024 - 12:48
Güncelleme: 02 Şubat 2024 - 14:40

Darülfünun Emini Müderris İsmayıl Hakkı Baltacıoğlu

06 Ocak 2024 - 12:48
Güncelleme: 02 Şubat 2024 - 14:40
Yorumlar
TAKİP ETTAKİP ET
Yazdır
A
Büyüt
A
Küçült
Yorumlar
Prof. Dr. Erdoğan Taşkın
Prof. Dr. Erdoğan Taşkın
Darülfünun Emini Müderris İsmayıl Hakkı Baltacıoğlu

İstanbul Üniversitesi kayıtlarına göre, Cumhuriyet sonrası Darülfünun Emini Müderris Ordünaryus Profesör Ismayıl Hakkı Baltacıoğlu oldu.

1923-1925 arasında Darülfünun Emini olarak en üst yönetime seçildi ve böylece cumhuriyet tarihinin ilk Üniversite Rektörü olarak atandı.

Öğretim üyesi, kalem erbabı, politikacı, sanatkar ve hattat olan Ord. Prof. Ismayıl Hakkı Baltacıoğlu hayatı, ürettiği sayısız eseri ve toplumsal başarıları ile çok boyutlu bir bilim adamıydı.

1887 Tarihinde İstanbul’da doğan Ord. Prof. Ismayıl Hakkı Baltacıoğlu, aynı zamanda bir sosyolog ve “Eğitim Reformu Akımı”’ nın Türkiye’deki temsilcisiydi.

Bu değerli idareci, yazar, sosyolog, talim, terbiye ve ilim insanını bildiğim yönleri ve babamın arşivindeki fotoğraflar ile burada yansıtmaya çalışacağım.

Nejat Taşkın (1931-2023) hakkında daha önce yazdığım gibi babam, Ord. Prof. Ismayıl Hakkı Baltacıoğlu’nun tiyatro eserlerinde oynamıştı.

Ord. Prof. Ismayıl Hakkı Baltacıoğlu, okuduğum ilkokulun aile birliği yönetim kurulundaydı.

Sık sık toplantı ve halk konferansları için okulumuza gelirdi.

Annem Nermin Taşkın (1935-2021) özellikle “uzun boylu ve güzel bir simaya sahipti” tanımlamasıyla, Ord. Prof. Ismayıl Hakkı Baltacıoğlu’nun eşiyle birlikte Ankara, Çankırı ve İstanbul’daki evimize birçok defa yatılı konuk olarak geldiğini anlatırdı.

Annem, hattat olan Ord. Prof. Ismayıl Hakkı Baltacıoğlu’nun sanatçı kişiliğini ve resim sevgisini vurgulardı.

Zira Kilis Kız Sanat Okulu mezunu olan annemin yapmış olduğu, halen bizde mevcut olan yağlıboya manzara tablosu ile bugüne ulaşmayan ipek saten yatak takımları üzerine gene yağlı boya tekniği ile yapmış olduğu gül desenlerini, Ord. Prof. Ismayıl Hakkı Baltacıoğlu beğenmiş, devamını istemiş, yeteneğini ve çalışmalarını tebrik etmiş.

Babam ise konuşmalarında eğitimci yönünü ve tiyatro yazarı olmasını öne çıkartırdı.

Babam ve ben, 1960’lı yılların ortalarında Ord. Prof. Ismayıl Hakkı Baltacıoğlu’nun İstanbul’daki evine gitmiş olduğumuzu konuşurduk.

Ord. Prof.   Ismayıl Hakkı Baltacıoğlu, ilkokul öğrencisi olarak bana o bahçeli güzel evde, muhtemelen babamın beni kendisine şikayet etmesi üzerine mealen “Her zaman ve her konuda çok dikkatli olmam gerektiğini" öğütlemiş olduğunu dün gibi hatırlıyorum.

Bu tavsiyeyi her vakit dinlemediğimi şimdi itiraf etmek mecburiyetindeyim. Mamafih ve muhtemelen bu anılardan esinlenerek, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi'ne girdim, burada öğrenci, öğretim üyesi olarak çeşitli fakülte ve yüksek okullarda farklı işletme dersleri verdim. Vakıf üniversitelerinde öğretim üyesi, Bölüm Başkanı ve Rektör Yardımcılığı görevlerinde bulundum.

Ord. Prof. Ismayıl Hakkı Baltacıoğlu, resmi sitesine göre tam bir sayımı yapılamamakla beraber eğitim bilimden toplum bilime, sanattan felsefeye; roman, öykü, oyun, yaşantı türünde; çocuklara, gençlere, yetişkinlere yönelik, yüz otuzu aşkın kitap ve dört binin üzerinde makaleyi, deneyim ve okuma birikimlerinden damıtarak yazmıştır.

Ord. Prof. Ismayıl Hakkı Baltacıoğlu velut bir yazardı.

Yeni Adam Dergileri ile kaynaklarda belirtilen ve kendisinin yazmış olduğu eserlerin çoğu Elka kitaplığımızda mevcuttu.

Ancak babamın çeşitli şehirlere tayinleri ve fazla taşınmamız nedeni ile maalesef biri dışında yazdığı kitap ve dergiler bana ulaşmadı.

Bana ulaşan tek eser: Ismayıl Hakkı Baltacıoğlu, Kütük, Resimleyen Sırrı Özbay, Basan ve Yayan Yeni Adam, İstanbul, 74 sayfa, 100 kuruş.

Kitabın basım tarihi verilmemiş ve ilk sayfasında üç perdelik dram olduğu belirtilmiştir.

Diğer taraftan yazar olarak kitabına kendi ismini “Ismayıl” olarak yazmıştır.

İsmini kitaplarında Türkçeleştirerek Ismayıl olarak kullanıyordu. Çünkü tam bir Türkçe aşığı idi.

Hem kendi adını kem de kız çocuklarının adlarını da aynı şekilde Türkçeleştirmiştir.

16 yıl Türk Dil Kurumu Terim Kolu başkanlığı yapmıştır.

Bazı kaynaklar da aynı düşünce ile olsa gerek “Ismayıl” şeklindeki ilk ismin yazım şeklini benimsemiştir.

Birinci fotoğraf babamın evrakları arasında çıkan hatıra defterine dikkat ve rikkatle köşeleri kesilerek yapıştırılmıştır.

5 Haziran 1959 Tarihinde mürekkepli dolmakalemle ilk fotoğraf, üzerine zarif hat yazısıyla “Piyeslerimin kahramanlarını onların mahiyetini bozmadan yaşatan sanatkâr Nejat Taşkın’a sevgilerimle” yazmış ve imzalamıştır.

Babam Nejat Taşkın, Ord. Prof. Ismayıl Hakkı Baltacıoğlu’nun çeşitli tiyatro oyunlarını sahnede büyük bir coşku ile canlandırmıştır.

Kızı Prof. Dr. Hatçe Baltacıoğlu’nun ifadesine göre babam, Ord. Prof. Ismayıl Hakkı Baltacıoğlu’nun farklı tiyatro eserlerini: “Usanmak bilmeyen bir çalışkanlıkla yaşatmıştır.”

Daha önce “Güle Güle ‘Erguvani’ Nejat Taşkın” makalesinde de belirttiğim ve bir fotoğraf ile açıkladığım üzere babamı, Ord. Prof.   Ismayıl Hakkı Baltacıoğlu’nun “Kafa Tamircisi” tiyatro eserinde, 23 Nisan 1954 tarihinde Ankara Ana Tamir Fabrikası tiyatro sahnesinde “Erguvani renk olsun Usta! Erguvani.” diyerek yüzlerce seyirciye seslenen halı satıcısı rolünde göstermiştir.

Arka yazısına göre ikinci enstantane, 25 Mart 1964 gününe ait.  Ord. Prof. Ismayıl Hakkı Baltacıoğlu’nu, babam ve Kore Gazisi Ord. Tek. Asb. Kd. Bşv. Kamil Şahin ile konuşurken, İstanbul Pendik Palas Oteli kapısında bir akşam yemeği sonrası sohbet ederken çekilmiştir.

1965 Tarihli üçüncü resim ise Pendik Süreyya Paşa İlkokulunda yapılan okul aile birliği toplantısında, Tuzla Piyade Okulu Komutanı P. Alb. Nedim Dikmen ile Ord. Prof. Ismayıl Hakkı Baltacıoğlu’na bir öğrenci çiçek vermektedir.

Bana ulaşan bu tarihi anıların dışında, Ismayıl Hakkı Baltacıoğlu arşivi Baltacıoğlu ailesinin (Ali Baltacıoğlu, Fadime Baltacıoğlu Salman, Hatçe Baltacıoğlu) onayı ile Boğaziçi Üniversitesi’ne bağışlanmıştır.

Ord. Prof.   Ismayıl Hakkı Baltacıoğlu’nu küşayiş ile anlamak ve anlatmak için bu koleksiyon değerlendirilmekte ve günümüzde bu çok yönlü bilim insanı hakkında makale, bildiri ve tez gibi birçok akademik yayın üretilmektedir.

Burada ben de böylece Ord. Prof. Ismayıl Hakkı Baltacıoğlu’nu ile ilgili tarihi koleksiyona, resimli hatıralarımla derkenar vermiş oldum.

Bu yüce insan İstanbul’da Rumi takvime göre 28 Şubat 1302 (Miladi: 12 Mart 1887) tarihinde doğmuş, pedagojiden sosyolojiye, estetikten felsefeye çok yönlü yetenekleri, eğitimiyle yaşadığı devirde ülkemizin bilim ve sanatına önemli katkılarda bulunmuştur.

Derslerinde en ileri, uygulamaya dönük, yaratıcı yaklaşımları öğrencilerine anlatarak ilham kaynağı olmuş, halk konferansları ile geniş kitleleri aydınlatmış, yazdığı tiyatro, karagöz oyunları ile dönemin seyircisini etkilemiş, kitapları ve eserleri ile değişimin öncüsü olmuş, düşünce dünyamıza damga vurmuştur.

Özlem ve saygı ile hatırladığımız Ord. Prof. Ismayıl Hakkı Baltacıoğlu, 1 Nisan 1978'de Ankara’da vefat etmiş ve maddi alemden manevi dünyaya göç etmiştir.

Ord. Prof. Ismayıl Hakkı Baltacıoğlu'nun kaybı üzerine, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi “İktisatçılar İçin Sosyoloji” dersi hocamız, Prof. Dr.  Cavit Orhan Tütengil (1921-1979), kızı Hatçe Baltacıoğlu 'na gönderdiği telgrafta duygularını şu şekilde dile getirmiş:

“Babanızın ölümüyle düşün hayatımız ulu çınarlarından birini daha yitirdi. Baltacıoğlu adı eğitim, toplumbilim ve sanat alanlarında yaratıcı ve çığır açıcı Yeni Adam'ın simgesi olmuştur. Acınızı yürekten paylaşıyor, sizin şahsınızda Baltacıoğlu ailesine, dostlarına ve öğrencilerine başsağlığı diliyorum.”

Bu makalenin ön değerlendirmesi için kızı Prof. Dr. Hatçe Baltacıoğlu’na içtenlikle şükranlarımı sunarım.

Kaynaklar

Cavit Orhan Tütengil, Olaylar-Yayınlar-Haberler, “Baltacıoğlu'nun Ardından”, s.129, https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/101175/ 3.01.2024.

Güle Güle "Erguvani" Nejat Taşkın- Prof. Dr. Erdoğan Taşkın- Kilis Postası (kilispostasi.com) /2.02.2023.

Hatçe Baltacıoğlu ile yapılan yazışma / 24.10.2022.

Hatçe Baltacıoğlu ile yapılan yazışma / 2.02.2024.

https://arsivmerkezi.bogazici.edu.tr/collections/ismayil-hakki.php/26.12.2023.

https://islamansiklopedisi.org.tr/baltacioglu-ismayil-hakki/28.12.2023.

https://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/baltacioglu-ismayil-hakki/28.12.2023.

https://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0smail_Hakk%C4%B1_Baltac%C4%B1o%C4%9Flu/26.12.2023.

https://www.istanbul.edu.tr/tr/content/dunden-bugune-istanbul-universitesi-rektorleri/iu-rektorleri/26.12.2023.

ISMAYIL HAKKI BALTACIOĞLU | İsmail Hakkı Baltacıoğlu (ismayilhakkibaltacioglu.com)/26.12.2023.

Ismayıl Hakkı Baltacıoğlu, Kütük, Resimleyen Sırrı Özbay, Basan ve Yayan Yeni Adam, İstanbul.

Bu yazı 1858 defa okunmuştur.
  • YORUMLAR
adlı kullanıcıya cevap x

Yazarın Diğer Yazıları

  • Mühim Mevzu Marifetli Matris - 20 Mayıs 2025
  • Edebiyatın Kalbindeki Yöneticiler - 02 Aralık 2024
  • Sular Yükselirken Yaklaşan Dalga - 13 Kasım 2024
  • Yönetimin Amaçları ve Tavla Taktikleri - 14 Ekim 2024
  • Geleceğe Kapı Açan Eğilimler - 01 Ekim 2024
  • Güncel Sorunlarıyla Uluslararası Pazarlama - 02 Eylül 2024
  • Değer Yaratan Müşteri İlişkileri - 24 Ağustos 2024
  • Tabip Reçetesi Derde Deva mı? - 16 Temmuz 2024
  • Darı Unundan Baklava Olur mu? - 01 Temmuz 2024
  • Kaç Yolcu Geldi Geçti Bu Handan? - 06 Haziran 2024
  • İşletmelerde Takım Çalışması İhtiyacı - 02 Mayıs 2024
  • İktidarın Gücü ve Teknolojinin Gelişmesi - 04 Nisan 2024
  • Semada Muhasebe Yıldızı - 20 Şubat 2024
  • Kayarak Kaybolan Kağıtlar Kartlar - 31 Ocak 2024
  • Güle Güle "Erguvani" Nejat Taşkın - 20 Aralık 2023
  • Kilislinin Kömür Karnesi - 08 Kasım 2023
  • Hava Şehidi Ali Büyükdicle Hatırasına - 26 Ekim 2022
  • Kilis Sevdalısı Nejat Taşkın - 14 Ekim 2022
    Köşe Yazarları
    Ah !! O eski Kilis Konakları 
    Güner Özbalcı
    Ah !! O eski Kilis Konakları 
    Mehmet Beşe
    Mehmet Beşe
    DÜNYADA VE TÜRKİYE'DE GIDA SEKTÖRÜ
    Doğruları söylemek… / Taner Tümerdirim
    Misafir Kalem
    Doğruları söylemek… / Taner Tümerdirim
    Prof. Dr. Erdoğan Taşkın
    Prof. Dr. Erdoğan Taşkın
    Mühim Mevzu Marifetli Matris
    Doç. Dr. Ahmet H. Kepekçi
    Doç. Dr. Ahmet H. Kepekçi
    Emekliler Baş Tacıdır, Hakkı Teslim Edilmeli!
    Alaaddin Özkar
    Alaaddin Özkar
    Bugün 10 Muharrem, Gelin Bugün Ağlayalım.
    Mustafa Çobanoğlu
    Mustafa Çobanoğlu
    Fatıma Ana Ve Gerdanlığı
    Prof. Dr. Haydar Baş
    Prof. Dr. Haydar Baş
    Büyük oyun -1
    Kerbela hakkında bilinmesi gerekenler -9-
    Uğur Kepekçi
    Kerbela hakkında bilinmesi gerekenler -9-
    Çok Okunan Haberler
    Kürecik’ten İran’a: “Radarlar Kimi Gözetliyor?” sorusu artık ertelenemez!
    Kürecik’ten İran’a: “Radarlar Kimi Gözetliyor?” sorusu artık...
    "İsrail'in elinde 90- 100 tane nükleer silah var"
    BTP Genel Başkanı Hüseyin Baş’tan Talat Paşa çıkışı
    BTP Genel Başkanı Hüseyin Baş’tan Talat Paşa çıkışı
    Ana Sayfa
    Ekonomi
    İslam
    İlçeler
    Kilis Güncel
    Analiz
    Eğitim
    Siyaset
    Vefat
    Spor
    Bitki Rehberi
    Güncel Haberler
    Kültür & Sanat
    Teknoloji
    Sağlık
    Dünya
    Türkiye
    Videolar
    Köşe Yazarları
    Foto Galeri
    Video Galeri
    Biyografiler
    Vefatlar
    Üye Paneli
    Günün Haberleri
    Arşiv
    Gazete Arşivi
    Anketler
    Hava Durumu
    Gazete Manşetleri
    Nöbetci Eczaneler
    Namaz Vakitleri
    • Analiz
    • Eğitim
    • Ekonomi
    • İlçeler
    • İslam
    • Kilis Güncel
    • Kültür & Sanat
    • Sağlık
    • Siyaset
    • Spor
    • Foto Galeri
    • Video Galeri
    • Köşe Yazarları
    • Biyografiler
    • Vefatlar
    • Üye Paneli
    • Günün Haberleri
    • Arşiv
    • Gazete Arşivi
    • Anketler
    • Hava Durumu
    • Gazete Manşetleri
    • Nöbetci Eczaneler
    • Namaz Vakitleri

    • Rss
    • Künye
    • İletişim
    • Çerez Politikası
    • Gizlilik İlkeleri

    kilispostasi.com Haber Portalı 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'na %100 uygun olarak yayınlanmaktadır. Ajanslardan alınan haberlerin yeniden yayımı ve herhangi bir ortamda basılması, ilgili ajansların bu yöndeki politikasına bağlı olarak önceden yazılı izin gerektirir.